Ostatnio otrzymuje mnóstwo telefonów od klientów w sprawie tzw. BDO – Bazy danych odpadowych, czyli elektroniczna ewidencja odpadów. Kto musi się zarejestrować, do kiedy i gdzie ? Jak zwykle zbadałem temat u źródła, czyli zakładzie gospodarki odpadami czy UM i opracowałem praktyczny poradnik na temat BDO. Procedury BDO dla firm należy wprowadzić do końca roku 2019.
Co to jest BDO dla firm ?
BDO do baza danych odpadowych. Ma ona regulować sektor gospodarki odpadami w kraju. Dla niektórych przedsiębiorców to jednak konieczność dodatkowej ewidencji. No właśnie tylko kto podlega BDO ? Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który wprowadza na rynek m.in. produkty w opakowaniach oraz gospodarują odpadami, musi do końca roku 2019 zarejestrować się do BDO. Podobnie jest przypadku firm, które wytwarzają produkty uznane za niebezpieczne.
System ewidencji BDO regulują przepisy Ustawy o odpadach. Rejestry prowadzone są przez marszałków poszczególnych województw i właśnie tam należy kierować dodatkowe pytania związane z BDO.
BDO kto polega ?
W tym momencie spróbuje odpowiedź na kluczowe pytanie, kto podlega BDO ? Otóż obowiązkowego wpisu i ewidencji odpadów musi dokonać firma, która:
- produkuje oraz wprowadza na rynek krajowy (produkuje) produkty w opakowaniach (w tym producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań) oraz pojazdy, oleje, smary, opony, baterie bądź akumulatory oraz sprzęt elektryczny i elektroniczny,
- wytwarza opakowania po odpadach niebezpiecznych (m.in. smarach, olejach, cieczach niebezpiecznych itp.)
- sprzedawcy samochodów, punkty zbierania i demontażu pojazdów,
- podmioty prowadzące zbiórkę i przetwarzanie zużytego sprzętu
- organizacje odzysku,
- zakłady przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów,
Upraszając do podmiotów, które powinny dokonać rejestracji można zaliczyć m.in. sklepy spożywcze, sklepy wielkopowierzchniowe, firmy budowlane, remontowe (nie wszystkie). Ponadto gabinety lekarskie, gabinety stomatologiczne, gabinety kosmetyczne, zakłady fryzjerskie, producenci baterii i akumulatorów, producenci pojazdów, producenci opakowań. Dodatkowo producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego, importerzy wprowadzający produkty w opakowaniach, rolnicy powyżej 75 ha ziemi, warsztaty samochodowe, warsztaty rzemieślnicze, zakłady produkcyjne. Obowiązek rejestracji mają również podmioty prowadzący profesjonalną działalność w zakresie transportu odpadów.
Jak zrobić stronę przechwytującą ?
W myśl Artykułu 25 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, Przedsiębiorcy prowadzący w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, o której mowa w art. 40a ustawy zmienianej w art. 7, są obowiązani do złożenia wniosku o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 6 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. i mogą prowadzić działalność bez posiadania takiego wpisu do dnia jego uzyskania.
BDO: Zwolnienia i wyjątki
Okazuje się, że nie wszystkie firmy muszą dokonać rejestracji w BDO czy tym bardziej ewidencjonować odpady. Jak udało mi się ustalić, niektórym przedsiębiorcom przysługuje zwolnienie z obowiązku rejestracji. Ze zwolnienia mogą skorzystać:
- podmioty, które przerzucają odpowiedzialność za odpady, na rzecz jednego z wytwórców tych odpadów, czyli np podmioty które korzystają z jednego biura,
- osoby fizyczne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej, które nie są przedsiębiorcami i wykorzystują odpady na cele prywatne za pomocą dopuszczalnych metod odzysku,
Ponadto ze zwolnienia z prowadzenia tej ewidencji może korzystać:
- osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą lub przedsiębiorca, który w ramach prowadzonej działalności wytwarza jedynie odpady o składzie i charakterze odpadów komunalnych i objęty jest systemem odbioru odpadów komunalnych (np. drobne usługi, działalność administracyjno-biurowa, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, czy krawieckie, o ile nie wytwarzają np. odpadów niebezpiecznych)
- rolnik gospodarujący na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlega wpisowi z tytułu innej działalności, np. rolnik, który uprawia pszenicę na powierzchni 50 ha.
-
wytwórca pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli przekażą pojazdy do stacji demontażu lub punktu zbierania,
-
prowadzący działalność nieprofesjonalną w zakresie zbierania odpadów (m.in. przyjmowanie przez apteki leków i opakowań po lekach, przyjmowanie przez sklepy zużytych artykułów konsumpcyjnych lub zbieranie odpadów w szkołach, instytucjach lub urzędach). Zatem szkoły prowadzący zbiórki odpadów nie muszą rejestrować się do BDO.
Powyżej wspomniałem o odpadach niebezpiecznych. O tym czy produkujesz takie odpady (lub opakowania po nich), możesz dowiedzieć się z poniższym katalogu odpadów:
Dodatkowe zwolnienia z BDO
Dodatkowo ze zwolnienia mogą skorzystać podmioty, które produkują pewne rodzaje odpadów w określonych, dopuszczalnych ilościach. Listę tych odpadów i ilości możemy znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r., w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów. Wśród nich można znaleźć m.in.:
- zużyty toner od drukarki inny niż wymieniony w 08 03 17 – do 100 kilogramów rocznie,
materiały budowlane zawierające gips – do 5 ton rocznie,
odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów – do 5 ton rocznie,
baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03) – do 5 kg rocznie,
inne baterie i akumulatory – do 5 kg rocznie,
trociny, wiórki, ścinki, drewno, płyta wiórowa – do 10 ton rocznie,
elementy usunięte ze zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 15,
szkło – do 5 ton rocznie,
tworzywa sztuczne – do 5 ton,
drewno – do 5 ton rocznie,
Pamiętaj, że ziemia wywożona z jednej lokalizacji na drugą w ilości powyżej 5 ton jest odpadem.
Dodatkowo jeżeli podmiot, który nie utylizuje opadów we własnym zakresie, a podpisał umowę z firmą która zajmuje się tymi zadaniami, również nie musi dokonywać rejestracji do BDO. Obowiązek ten spoczywa na firmach, które świadczą takie usługi. Innymi słowy może się okazać, że wymiana żarówek we własnym zakresie, a nie poprzez zlecenie tego zadania firmie zewnętrznej wymusza już na podmiocie rejestrację w BDO – nie traktuj tego jako żart :).
BDO – sprawdź czy powinieneś się zarejestrować ?
Jeżeli nadal masz wątpliwości co do tego czy jesteś zobligowany do rejestracji w BDO na stronie https://bdo.mos.gov.pl/home/obowiazek_rejestracji znajduje się ankieta, która ma jednak charakter informacyjny. Szczegóły na temat BDO możesz również zaczerpnąć w swoim Urzędzie Marszałkowskim.
Jak wypełnić wniosek BDO ?
Wnioski do wypełnienia znajdują się na stronie https://bdo.mos.gov.pl/home/wnioski/wniosek-rejestrowy. Dodatkowo na portalu Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami znajdują się informacje na temat ewidencji odpadów.
Rejestracji do Bazy BDO można dokonać dostarczając poprawnie wypełniony wniosek i dostarczyć go:
- osobiście w urzędzie marszałkowskim właściwym dla siedziby firmy lub miejsca zamieszkania
- wysyłając pocztą na adres urzędu marszałkowskiego właściwego dla siedziby firmy lub miejsca zamieszkania
- za pomocą e-maila, jeśli jest opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym
- przez platformę ePUAP
Aby nie było wątpliwości co do poprawności wypełnienia wniosku sugeruje zabrać pieczątkę, plus informacje o Twoich PKD i wybrać się osobiście do Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto, do wniosku należy dołączyć następujące załączniki (które powinien pomóc uzupełnić pracownik urzędu) :
- oświadczenie o spełnieniu wymagań niezbędnych do wpisu do Rejestru BDO. Lub oświadczenie o braku okoliczności skutkujących wykreśleniem z rejestru potwierdzające, że dane zawarte we wniosku są zgodne ze stanem faktycznym
- dowód uiszczenia opłaty rejestrowej – o ile jest wymagany (sprawdź w pytaniu Kto podlega obowiązkowi uiszczenia opłaty rejestrowej i rocznej?)
- w przypadku podmiotów wprowadzających sprzęt – umowę z organizacją odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego (o ile została zawarta), oraz potwierdzenie wniesienia zabezpieczenia finansowego, (o ile jest wymagane),
- w przypadku autoryzowanych przedstawicieli – umowę z producentami sprzętu elektrycznego i elektronicznego
- organizacje sprzętu elektrycznego i elektronicznego lub organizacji odzysku – zaświadczenie o wpłacie kwoty równej wysokości kapitału zakładowego organizacji odzysku na pokrycie tego kapitału albo oświadczenie o wpłacie tej kwoty
- w przypadku podmiotów wprowadzających baterie lub akumulatory – informację potwierdzającą dobrowolny udział w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS)
- podmioty wprowadzających pojazdy – umowę zawartą z przedsiębiorcami prowadzącymi stacje demontażu
Wniosek rejestrowy można pobrać w zakładce Pobierz Wniosek na stronie https://bdo.mos.gov.pl/home/wnioski/wniosek-rejestrowy
Prowadzenie ewidencji oraz przekazania odpadów opiera się na wnioskach, wypełnianych przez przedsiębiorców. Wzory wniosków znajdują się poniżej:
Karta przekazania odpadów wraz z objaśnieniem (pdf)
Karta ewidencji odpadów wraz z objaśnieniem (pdf)
BDO – kary i okres przejściowy
Dlaczego warto zainteresować się tematem BDO ? Może dlatego, że za niezastosowanie się do jego założeń grożą surowe kary. Kara finansowa może sięgnąć nawet milion złotych, o areszcie i grzywnie nie wspominając.
W sprawie BDO wypowiedziało się Ministerstwo Klimatu (polecam zapoznać się z jego stanowiskiem, które może uspokoić wielu drobnych przedsiębiorców):
Podsumowując, jeśli masz jakieś pytania to zachęcam do ich zadawania w komentarzach. Sprawdź czy na Twoje pytanie nie udzieliłem już odpowiedzi poniżej. Z uwagi na różnorakość prowadzonej działalności warto zadzwonić lub wybrać się do Urzędu Marszałkowskiego i potwierdzić to, czy w przypadku Twojego profilu działalności konieczna jest rejestracja.
Pytania i odpowiedzi, dotyczące BDO tworzyłem w oparciu o najczęściej zadawane pytania i informacje od koleżanki Ewy – specjalistki w zakresie gospodarki odpadami.
DO POBRANIA
BDO: Pytania i odpowiedzi
Michał Szafrański
